Het kaartspel Potten en Passen (Bluffen)

[FiftyFifty]

A long long time ago, in a galaxy far away - d.w.z. destijds op de middelbare school, eind jaren 80/begin jaren 90 - speelden we elke pauze het kaartspel Bluffen. Onlangs ging ik erop googelen, maar kon er niks over vinden ...  Misschien heet het helemaal geen bluffen, of misschien hadden wij het wel zelf verzonnen. Al lijkt het me dat niet, want het was geniaal in zijn eenvoud. (Zijstapje: het meest geniale eenvoudige kaartspel heb ik wel zelf verzonnen in die periode: Harten Azen. Probeerde ik met leuke meiden te spelen, en de regel was simpel: kaarten 1 voor 1 omdraaien en kwam de harten aas dan moest ze een kledingstuk uittrekken :wink: )

Enniewees ... terug naar Bluffen. Zover ik de regels nog weet, zo werkte het:

[[**  update: naam is inmiddels bekend: Potten en Passen, en dus niet Bluffen **]]

KAARTSPEL POTTEN EN PASSEN BLUFFEN (of hoe het ook mag heten)

• Je speelt het met 't complete dek kaarten (52), geen jokers
• Iedereen zet in, bv 10 cent deden wij op school, in het midden van de tafel, de pot
• Iedereen krijgt 2 kaarten, de combinatie daarvan bepaalt of je wel of niet iets goeds (toelichting volgt) in handen hebt. 
• Met de klok mee vanaf de deler kies je om beurten: Ga je, of ben je weg. Gaan = jouw kaarten (dicht) bij de pot leggen. Weg = kaarten (dicht) aan de deler teruggeven.
• Gaat er in totaal maar 1 iemand, dan is het simpel: diegene wint de pot en de rest legt weer opnieuw in. En spel begint opnieuw, volgende persoon is deler.

Het wordt pas leuk als er minimaal 2 mensen "gaan". Als duidelijk wie gegaan en wie weg zijn, draaien degene die gegaan zijn hun kaarten open. Degene met de hoogste combinatie wint en krijgt de pot. De verliezer moet het bedrag van de pot inzetten. Dus had 6 man 10 cent ingezet, dan moet de verliezer 60 cent inzetten. 

Hoe meer mensen "gaan" hoe leuker het wordt. Elke verliezer moet namelijk de pot inzetten, en gaat de multiplier werken :smiley: 

De waarde van je kaartcombinatie

Grotendeels logisch. Heb je een 3 en een 9, dan is het dat 12 punten. En verlies je van iemand die een 8 en een 7 heeft. Een pair is wel altijd weer hoger dan enkele waardes. Dubbel 2 is meer dan 5+6. En dubbele plaatjes zijn weer meer dan een pair cijfers. AA is dus een supercombi, maar niet het hoogst. Het allerhoogst is Vrouw + Koning zelfde teken. Dat heet Groot Stuk. Daarna komt Klein Stuk: Vrouw + Boer zelfde teken. En 3e hoogste combi is Flikker Stuk (ja, I kid you not): Koning + Boer zelfde teken.

Plaatjes zijn niet altijd hoog van waarde: als ze geen pair vormen zijn boer = 1, vrouw = 2 en koning = 3. Dus een boer en een 4 = 5 punten. 

De allerlaagste combinatie is zodoende boer en vrouw van verschillend teken: 3 punten. En dat is weer een speciale combi: Superbluf. Daarmee verlies je namelijk altijd, want elke andere combi is hoger. Maaaaaaar ... stel als jij als enige was gegaan, dan toon je je kaarten en roep je "Superbluf"! Jij krijgt vanzelfsprekend de pot want je was als enige gegaan, maar álle andere spelers moeten elk de pot opnieuw inzetten! Ka-tjing motherfuckers :joy:  Dus als er 2 euro lag, dan moeten 5 anderen 2 euro inzetten. Pot is nu dus een tientje. Krijg weer klamme handen als ik eraan terugdenk, als incidenteel de pot op 10 gulden (toen nog) stond, dan was dat serious fokking a lotta money!!

De enige situatie die overblijft is wanneer 2 spelers dezelfde combi hebben. In dat geval blijft de pot staan en moeten beide spelers eenzelfde potbedrag bij de pot doen. Uitzondering is wanneer er een speler was die een hogere combinatie had, die wint dan namelijk gewoon de pot.

Damn, ik krijg weer helemaal zin om te spelen :smiley: 

Sluit ik af met de vraag: zijn er anderen die dit kennen, dan wel weten of er een andere/officiële naam voor is?

[LasVegasNic]

@FiftyFifty, nog nooit van gehoord laat staan gespeeld. Vroeger, heel vroeger, de volgende kaartspelen gespeeld, hartenjagen, toepen en rikken. Rikken vind ik het leukst. Natuurlijk speelden we om geld, kleingeld oftewel stuivers :-)

[TheGreatOne]

Toepen jaren lang niet onverdienstelijk gedaan op school, kamp en in de Hilversumse cafe's. Het was een prachtige tijd en was  mij al snel duidelijk dat ik voor het geluk geboren was. (achteraf is het gewoon een behendigheidsspelletje)

Mooi verhaal @FiftyFifty Ik kende deze variant niet, wel oorlog (war) hoogste kaart spelen (kon uren duren)

[driekwart]

Heet dit niet potten en passen (oid)?

[FiftyFifty]

driekwart zei:

Heet dit niet potten en passen (oid)?

You made my day! Zo schijnt het inderdaad te heten. De spelregels staan op een site die niet meer bestaat, maar nog wel via WaybackMachine: https://web.archive.org/web/20091208024109/http://www.pepgeo.nl/speluitleg.htm

In verband met ons Nationaal Erfgoed Behoud Bijzonder Leuke Kaartspellen Voor Ons Nageslacht zal ik het officiële verhaal ook hier archiveren :blush: 

Potten en passen (kaartspel)

Bron: Pepgeo.nl via https://web.archive.org/web/20091208024109/http://www.pepgeo.nl/speluitleg.htm

Geschiedenis potten en passen

Het kaart spel potten en passen in begonnen in het jaar 1867 toe een groep zeelui over de noordzee voerden en als al het werk gedaan was werd er gekaart. De kapitein van het schip "Gietervaart" de heer Jan van der Vliet bedacht een spel waarbij je muntstukken in moest zetten en kon verdienen. Hij had er een paar weken over gedaan om het spel te bedenken. Uiteindelijk werd het gespeeld en met succes, er werd bijna dagelijks wel op het schip gespeeld onder de zeevaarders van de "Gietervaart". En zo is het van generatie op generatie gespeeld en nog met veel plezier.

Puntenwaardering:

Het spel:

Voordat het spel begint word de inleg bepaald. Wij spelen meestal met een inleg van 20 cent. Iedereen zet 20 cent in. In dit speluitleg gaan we uit van 5 spelers. Dus er ligt nu 1 euro in de pot. De voorzitter schuld en deelt de kaarten als eerste iedereen krijgt 2 kaarten. Degene die links van de deler zit mag het als eerste zeggen of hij pot dus mee speelt om de pot of de eerste ronde past. En zo mag iedereen, met de klok mee zeggen wat hij doet. Als er iemand gepot heeft word er een tweede ronde gespeeld en krijgt iedereen nogmaals de kans om te potten of weg te gaan. Als iedereen in de eerste ronde pas moet er opnieuw worden ingezet en gedeeld en blijft de pot dus staan. Als de tweede ronde gespeeld is en bijvoorbeeld 2 hebben gepot worden de kaarten open op tafel gelegd. En word er bekeken wie de hoogste kaarten heeft en de pot wint, degene die verliest moet de inhoud van de pot weer inzetten. Als ze nou dezelfde kaarten hebben bijvoorbeeld allebei dubbel boer, moeten ze allebei de inhoud van de pot inzetten. Als er nou 1 iemand heeft gepot mag deze de pot strijken en dient iedereen weer in te zetten (20cent). Nu mag de volgende spelers naast de deler de kaarten schudden en delen. Er kan ook gekozen worden voor een super ronde dan is de inzet 50cent. Als iemand nou pot met een boer en een vrouw (superbluf) en niemand anders pot, mag diegene de pot strijken en krijgt hij van iedereen een euro. Heeft iemand een 7 en een 9 (trekkers) dan dient de deler 1 kaart hiervan te trekken en hem een nieuwe kaart te geven. Als je een 7 en 8 krijgt heb je recht op nieuwe kaarten de deler pakt de kaarten en geeft diegene twee nieuwe kaarten. Klaverstukje is het hoogste wat je kunt hebben, een klaver Heer en een Klaver Vrouw. Dit zijn de officiële regels van het spel.

Na enige tijd gepot en gepast te hebben zijn er door onze club een aantal regels bij gemaakt om het spel nog aantrekkelijker te maken. Al deze regels zijn ingediend bij de K.N.P.E.P.B. en  ook goedgekeurd. De eerste regels is dat er drie kaarten mogen gedeeld worden. De deler mag zelf bepalen hoeveel kaarten hij deelt. De punten telling blijft bijna gelijk. Je mag qua punten maar 2 kaarten bij elkaar optellen. Alleen als je drie gelijke kaarten hebt bijvoorbeeld trippel boer ben je hoger als de dubbels. Klaverstukje blijft wel het hoogst ook hoger dus als een trippel. Ook mag de deler 1 kaart open delen. Ook mag er helemaal open gedeeld worden op een lage pot, van bijvoorbeeld 1 euro. Zo loopt de pot gelijk lekker op. Als er 3 kaarten gedeeld worden vervallen de trekkers en nieuwe kaarten, de superbluf is nog wel in het spel.

Tot zover dus de officiële regels van Potten en passen :smiley: Onze schoolvariant had dus iets meer topcombinaties met groot stuk, klein stuk en flikker stuk (en ook niet alleen klaver, ook bv heer/vrouw harten was top) en die combi 7+8=nieuwe kaarten deden wij ook, zo herinner ik me weer. 

Cool! Weer een mysterie opgelost :relieved: 

[WouterM]

Bij mij in de kroeg is dit een tijdje heel populair geweest, maar het liep op een gegeven moment compleet uit hand.. Begin met 20 cent pp en uiteindelijk eindigen met potten van €250+ en dus ook winsten en verliezen van €1000+.. Dan wordt het toch wat vervelend

[driekwart]

Zelf nooit gespeeld maar de verhalen van wouterm komen mij ook bekend voor.. dit spel kon heel snel uit de hand lopen..

[glch]

Heel veel gespeeld op de middelbare school. Met gemiddeld 10 man aan tafel, konden de potten heel snel heel groot worden. Wel onwijs veel lol mee gehad, zelfs de lokale krant mee gehaald dat er om geld gegokt werd in de schoolkantine 🤣

Dank voor de post, was naarstig op zoek naar de spelregels om door te geven aan het nageslacht.

On 3/11/2016 at 6:03 PM, FiftyFifty said:

Nationaal Erfgoed Behoud Bijzonder Leuke Kaartspellen Voor Ons Nageslacht

 

[Wolfie]

Ook veel gespeeld op school. Wij noemden dit volgens mij "Bluffen". Potten konden inderdaad enorm snel oplopen.